Ministri i Bujqësisë, Blerand Stavileci, në hapje të panairit ka thënë se Ministria e Bujqësisë ka hartuar strategjinë për zhvillimin e hortikulturës 2009/2013, për implementimin e së cilës kanë përgatitur programin e grandeve investuese. Vlera e mjeteve të ndara për zbatimin e këtij programi për vitin 2010 arrin shumën prej 2 milion.
Skenderaj, 15 qershor – Së sa i rëndësishëm është zhvillimi i sektorit të pemëve të imëta, u pa të martën në hollin e Shtëpisë së Kulturës “Hasan Prishtina” në Skenderaj. Dhjetëra kultivues të llojeve të ndryshme të dredhëzave kanë ekspozuar produktet e tyre në manifestimin “Dita e Dredhëzës-Kosova 2010”, organizuar nga Qeveria e Kosovës, përkatësisht Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, Iniciatia për Zhvillimin e Bujqësisë së Kosovës (IADK) dhe Komuna e Skenderajt, në të cilin kanë marrë pjesë ministri Blerand Stavileci me bashkëpunëtorë, përfaqësuesit e IADK’së, përfaqësuesit e strukturave komunale, fermer, qytetarë dhe të ftuar të tjerë. Produktin e tyre të shëndetshëm kanë mundur ta shijojnë të gjithë nga pak. Në hapje të panairit, ministri i Ministrisë së Bujqësisë, Blerand Stavileci, ka thënë se, në bazë të vlerësimeve të bëra, del që në vitet e fundit ka një trend pozitiv të rritjes së sipërfaqeve të kulturës së dredhëzës, që ka arritur në 100 hektarë, prej të cilave 10 për qind janë të mbjella në mjedise të mbrojtura. Sipas ministrit, Kosova ka kushte të përshtatshme agroekologjike për zhvillimin e sektorit të pemëve të imëta. “Prodhimi i pemëve është shumë fitimprurës, veçanërisht nëse aplikohet teknologji bashkëkohore, sepse arrihen rendimente të larta në një hektarë. Ministria e Bujqësisë ka hartuar strategjinë për zhvillimin e hortikulturës 2009/2013, për implementimin e së cilës kemi përgatitur programin e grandeve investuese. Vlera e mjeteve të ndara për zbatimin e programit zhvillimor të hortikulturës për vitin 2010 arrin shumën prej 2 milion euro dhe jemi në fazën e implementimit të këtij projekti”, ka thënë Stavileci. Ai ka shtuar se përveç ofrimit të grandeve investuese në sektorin e hortikulturës, janë duke përgatitur projekte për investimet kapitale për rehabilitimin dhe zgjerimin e sistemeve të ujitjes, të cilat projekte krijojnë mundësi për aplikimin e teknologjive të reja, siç është sistemi i ujitjes PP në prodhimtarinë e dredhëzave dhe në kulturat tjera bujqësore. “Ministria e sheh me prioritet ngritjen e qendrave grumbulluese të pemëve dhe perimeve, me qëllim të grumbullimit, ruajtjes dhe tregtimit të tyre. Ne synojmë krijimin e buxhetit për bujqësinë, me më tepër fonde për sektorin bujqësor, përmirësimin e politikave fiskale, krijimin e kushteve për përmirësimin e teknologjisë së re për prodhimtarinë bujqësore, si dhe përmirësimin e politikave kredituese për të krijuar kushte më të favorshme për investime në bujqësi”, ka thënë numri një i Ministrisë së Bujqësisë, duke inkurajuar fermerët drenicas të merren me kultivimin e kulturave bujqësore. Ndërkaq, nënkryetar i Komunës së Skenderajt, Abdyl Ymeri ka thënë se, përkundër sfidave që kanë, kultivuesit kanë zgjedhur një veprimtari fitimprurëse, e cila ju sjell të mira materiale dhe arrijnë që me produktet cilësore ta furnizojnë tregun tonë. “Prodhuesi ynë sot ballafaqohet me sfida të shumta dhe ende nuk e ka përkrahjen institucionale sa duhet, nuk subvencionohet sa duhet, prodhuesi ynë sot i nënshtrohet edhe një konkurrence jo të drejt dhe jo të mirë në raport me prodhuesit e huaj. Subvencioni i fermerëve nga Ministria si dhe përkrahja dhe mbështetja e donatorëve është inkurajuese dhe shpresëdhënëse për ditë më të mira për fermerët”, ka thënë Ymeri, duke shtuar se obligim i institucioneve lokale është që t’i mbështesin dhe përkrahin fermerët e kësaj komune. Zenel Bunjaku, drejtor ekzekutiv i Iniciativës për Zhvillimin e Bujqësisë së Kosovës (IADK) ka thënë se kultivuesit e dredhëzës kanë filluar nga zeroja veprimtarinë e tyre, por duke shtuar angazhimin e përbashkët, kanë rritur këtë veprimtari duke përmbushur nevojat e tregut të Kosovës qind për qind. “Dredhëza si kulturë e rëndësishme dhe intensive, ka filluar të kultivohet shumë më herët, por në mënyrë intensive ka filluar në vitin 2003. Tani prodhuesit tanë janë në gjendje që të prodhojnë shumë dhe nga një hektar të marrin 40 ton dredhëz”, ka thënë ai. Bunjaku ka theksuar se prodhuesi sot nuk ka dilemë së a din të kultivojë dredhëza, por ka dilemë së si ta zgjerojë këtë veprimtari. Ai përmendi disa iniciativa të kultivuesve të dredhëzës që produktin e tyre ta shesin edhe në Shqipëri, dhe në këtë rast ka ndihmuar ndërtimi i autostradës Morinë-Durrës. “Unë jam i bindur që kjo kulturë do të avancohet me mbështetje të Ministrisë dhe Komunave të Kosovës, sepse këta kultivues janë heronjtë e prodhimtarisë”, tha ai. Organizatorët e panairit “Dita e Dredhëzës-Kosova 2010” u kanë ndarë mirënjohje kultivuesve më të dalluar të dredhëzës për kontributin e prodhimtarisë së kësaj peme.
Kultivuesit e dredhëzës kërkojnë ndihmën e shtetit
Kultivuesit e dredhëzave ankohen se nuk ndihmohen sa duhet nga institucionet për zhvillimin e këtij biznesi. Jashar Jashari, nga një fshat i Komunës së Drenasit, i cili merret që tri vite me kultivimin dhe shitjen e dredhëzave, thotë se përfitimi është shumë i madh dhe jep mundësi ta rritesh biznesin. Por nga institucionet thotë se pak mbështetje. “Nga shteti kemi shumë pak mbështetje, krejt këtë e bëjmë me fuqi tonë. Komuna duhet me na ndihmu me rasatin e dredhëzës, gypat për sistemin e ujitjes sepse janë shtrenjte. Shumë njerëz duan të merrem me këtë veprimtari, por pa mbështetje nga institucionet zor e kanë”, ka thënë Jashari, dhe ka shtuar se me dredhëza ka të mbjell 28 ari. Edhe Etem Balaj, gjithashtu kultivues dredhëzash, ankohet se nuk është ndihmuar nga shteti. “Këtë pasuri që e kam sot, e kam krijuar pak me fond timin personal e pak me kredi, në vlerë prej 15 mijë eurove”, ka thënë Balaj, i cili ka mbjell 85 ari me dredhëz. Ai tregon një sekret të vogël të përfitimit nga shitja e dredhëzës. “Përafërsisht në 10 ari me dredhëz përfitimi është 3 mijë euro”.
Ministri i Bujqësisë, Blerand Stavileci, në hapje të panairit ka thënë se Ministria e Bujqësisë ka hartuar strategjinë për zhvillimin e hortikulturës 2009/2013, për implementimin e së cilës kanë përgatitur programin e grandeve investuese. Vlera e mjeteve të ndara për zbatimin e këtij programi për vitin 2010 arrin shumën prej 2 milion.