Në këtë tryezë, e cila është organizuar nga Drejtoria për Kulturë, Rini dhe Sport, përkatësisht Sektori për Rini, në bashkëpunim me Organizatën joqeveritare “Skenderajlive”, mbështetur nga OSBE-ja, kanë marrë pjesë përfaqësues të Komunës së Skenderajt, Policia e Kosovës, OJQ-të, drejtoritë e shkollave të mesme, zyrtarë të Drejtorisë për Arsim, etj. Arben Shabani, inspektor i Sanitarisë, duke folur për implementimin e Ligjit që e ndalon pirjen e duhanit në vende publike, ka thënë se në institucionet publike në Skenderaj ligji në fjalë ka gjetur zbatimin, kurse në lokale (restorante, kafene, etj), ai është duke u zbatuar pjesërisht. Inspektori i sanitarisë i është përgjigjur edhe interesimit të pjesëmarrësve, rreth shqiptimit eventual të gjobave, duke thënë se deri më tani nuk është shqiptuar asnjë gjobë. “Sa i përket gjobave për ata që shkelin ligjin në fjalë, nuk kemi shqiptuar askund deri më tani, këtë do ta bëjmë kur të fillohet nëpër komunat tjera, sepse edhe në komunat tjera të Kosovës, ende nuk është filluar me gjoba”, ka thënë Shabani. Duke folur për aktivitetet e përditshme të inspektorëve rreth sensibilizimit të opinionit për Ligjin kundër duhanit, inspektori sanitar ka thënë se, në të gjitha hapësirat publike janë vendosur shenjat e ndalimit të pirjes së duhanit, ndërsa pronarëve të lokaleve iu janë shpërnda vërejtjet, që, ashtu siç parasheh ligji, 30% e hapësirës së lokaleve duhet të jenë të dedikuara për pirje të duhanit, me kusht që ato nuk janë vendqëndrime të zakonshme për peronat që nuk e konsumojnë duhanin. Megjithëkëtë, inspektori është ankuar në numrin e vogël të inspektorëve sanitarë, përballë sfidave të shumta. “Një ndër problemet me të cilat ballafaqohemi ne si inspektorë, është fakti i numrit të vogël të inspektorëve karshi punës së madhe që kemi. Në tërë komunën e Skenderajt është vetëm një inspektor sanitar, i cili merret me të gjitha punët e sanitarisë, duke përfshirë edhe zbatimit të ligjit kundër duhanit, megjithëse implementues të këtij ligji janë edhe inspektorët e punës, arsimit, shëndetësisë, etj”, ka theksuar Arben Shabani, inspektor i Sanitarisë, që vepron në kuadër të Drejtorisë për Shërbime Publike në Skenderaj.
Më shumë së gjysma e popullatës në Kosovë janë duhanpirës
Doktoresha Emine Goxhuli, njëherësh zëvendësdrejtoreshë e Qendrës Kryesore të Mjekësisë Familjare (QKMF), duke folur për pasojat që shkakton pirja e duhanit, ka thënë se duhan pirja prek sistemin qarkullues të trupit dhe fut një numër të gazrave në gjak, duke përfshirë edhe karbon monoksidin, i cili zhvendos oksigjenin dhe ngjitet në hemoglobinë (molekula e cila bart oksigjenin në gjak). “Vendi ynë radhitet ndër vendet me shkallë të lartë të duhan pirjes, me përqindje nga 60 deri 70 për qind e popullatës që konsumon duhanin, kurse rreth 80% e vdekjeve kanë për shkaktar duhan pirjen”, ka thënë doktoresha Guxhuli, e cila ka përmendur disa faktorë që i shtyjnë njerëzit të pijnë duhan, një nga të cilët është faktori social, që nënkupton kontaktin me duhanin, aromën e tij, etj. Ajo ka folur edhe për mënyrat e ndërprerjes së duhanit, duke potencuar mënyrën vullnetare të menjëhershme, ndërprerjen graduale të tij, terapitë grupore, me anë të së cilave duhan pirësit dëgjojnë përvojat e njerëzve që e kanë braktisur duhanin, pastaj aktivitetet sportive, etj. Doktoresha ka thënë se, me qëllim që të dihet me shumë për pasojat e duhanit, infermierët e QKMF-së kanë mbajtur ligjërata me nxënës të shkollave të komunës së Skenderajt. Vllaznim Bimbashi nga Drejtoria për Arsim, tha se Ligji kundër duhanit është duke u zbatuar nëpër institucionet publike arsimore, por jo edhe në bufetë që ndodhen brenda objekteve. Kurse Agron Istogu, zëvendësdrejtor i Shkollës së Mesme Teknike “Anon Cetta” në qytet, ka thënë se para dy vjetësh duhani është konsumuar edhe nga mësimdhënësit në dhomën e arsimtarëve. Megjithatë, sipas tij, me miratimin e Ligjit kundër duhanit në vendet publike, duhani nuk konsumohet në shkollë, pasi të gjithë e kanë kuptuar rëndësinë e ligjit.
Fakte të frikshme rreth duhanit
Rreth 5 milionë njerëz në botë, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), vdesin brenda një viti, si pasojë e pirjes së duhanit. Tymi i duhanit përmban më shumë se 4000 kimikale, ndërsa pirja ul përqindjen e nivelit intelektual. Është vërtetuar se për çdo 20 cigare rreziku 15-fishohet. Jetëgjatësia e një personi që pi duhan shkurtohet deri me 10 vjet, ndërsa vdekjet mes grupmoshave që konsumojnë duhan janë 5 herë më të larta se mes atyre që nuk e konsumojnë. Nëse një duhan pirës konsumon një pako cigare në ditë, ka shpenzuar mesatarisht 1.5 euro, që brenda një viti i bie të ketë shpenzuar 547 euro.
Skenderaj, 31 maj – Dita ndërkombëtare kundër duhanit është shënuar në Skenderaj me një tryezë të rrumbullakët, në të cilën është diskutuar për implementimin e Ligjit kundër duhanit në vendin tonë, si dhe për pasojat që shkakton pirja e duhanit
